Գործնական քերականություն

 

 

Գոյականի հոլովումը

 

196. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):

 

Այգում մի մարդ ինչո՞վ գործ էր անում: Բահ, մկրատ, թիակ:

 

Այգում մի մարդ մկրատով գործ էր անում։

 

197. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):

 

Հիանում էր ինչո՞վ: Երգ, աշխարհ, ընկերներ, շարժումներ:

 

Հիանում էր շարժումներով։

 

 

198. Տրված նախադասությունները լրացրո՛ւ դպրոց բառով՝ ուշադրություն դարձնելով վերջավորություններին:

 

Ամեն առավոտ դպրոց եմ գնում: Մի մեքենա մոտեցավ մեր դպրոց: Այսօր Արան վերջինը դուրս եկավ դպրոցից: Մեր դպրոցում բոլորս էլ հիանում ենք: Ես ու քույրս սովորում ենք դպրոցում:

 

199. Բառակապակցություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով: Բառերին ի՞նչ վերջավորություններ ավելացան:

 

Պառկել որտե՞ղ: Ծովափ, մահճակալ, անդունդի եզր, գետի ափ, անտառի բացատ անկողին, հիվանդանոց:

 

Պառկել մահճակալում։

 

200. Բառակապակցություններ կազմ՛իր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով:

 

Ծանոթանալ ո՞ւմ հետ: Ծանոթանալ ինչի՞ն: Մրցակից, կարծիք, տեսակետ, գիրք, մեքենա, աղջիկ, տղա զբոսաշրջիկ (կարող ես ուրիշ բառեր էլ գրել):

 

Ծանոթանալ գրքի հետ։ Ծանոթանալ աղջկա հետ։

 

201. Բառակապակցություններ կազմի՛ր՝ հարցում արտահայտող բառի փոխարեն գոյականներ գրելով:

 

Սիրահարվել ո՞ւմ. Սիրահարվել ինչի՞ն: Սիրել ո՞ւմ: Սիրել ի՞նչ:

 

202. Հիվանդ, գազան բառերին ավելացրո՛ւ ի, ից, ներ, ով, ը վերջավորությունները և ստացված բառաձևերով նախադասություններ կազմիր:

 

203. Կետերի փոխարեն գրի՛ր ածանց կամ վերջավորություն բառերը:

 

Երբ արմատին կամ բառին … ենք ավելացնում, եղած իմաստը փոխվում է, և նոր բառ է ստացվում: Իսկ երբ … ենք ավելացնում, բառի արտահայտած իմաստը չի փոխվում, փոխվում է նրա ձևը՝ նախադասության մյուս բառերին կապվելու համար: … բառ կազմող մասնիկ է: … օգնում է, որ բառը խոuքի մեջ կապվի ուրիշ բառերի հետ: Բառի հիմքը … առաջ եղած մասն է:

 

204. Տրված բառերով կազմի՛ր ա) ածանցավոր բառեր, բ) բառաձևեր: Ջուր, ձայն, ձեռք:

 

205. Տրված բառախմբերը համեմատի՛ր և խմբերից յուրաքանչյուրին փորձի՛ր անուններ տալ:

 

Ա. Տղա, քար, սեղան: Բ. Տղան, տղայի, տղային, տղայով, տղայից, քարը, քարին, քարից, քարով, քարում, սեղանը, սեղանի, սեղանին, սեղանից, սեղանով:

 

206. Անտառ բառը տարբեր ձևերով գործածելով՝ նախադասություններ կազմի՛ր:

 

207. Տրված բառերի բոլոր հնարավոր ձևերը գրի՛ր:

 

Պահարան, պահակ, խողովակներ, դարակներ:

 

208. Կետերի փոխարեն գրի՛ր գրիչ, բույն, ծով բառերի ձևերը: Բոլոր բառերի նման ձևերը խմբավորի՛ր: Յուրաքանչյուր բառը քանի՞ ձև ունեցավ:

 

Իր … հյուսել էր մեր այգու ամենաբարձր ծառի վրա: Չմոտենաս իմ …, ձագուկներս հանկարծ կվախենան: Ճուտը գլուխը … դուրս էր հանել ու սպասում էր մորը: Այդ թռչունին իր ձագերով ու … կբերեմ, որ իմ այգում ապրի: Ձագուկները կծկվել էին … ու վախեցած նայում էին: Գիշերվա փոթորկից հետո … հանգստանում էր: Մեքենան մոտենում էր …, արդեն լսվում էր նրա շառաչը: Որոշեց … հեռու ապրել, որ մոռանա այդ դեպքը: Փոթորկուն … հիանում եմ, բայց և վախենում եմ լեռնացող ալիքներից: Ամբողջ օրը լողում էր … ու վերադառնալու մասին չէր մտածում: Իմ … լավ չի գրում: Ձեռքը գցեց ընկերոջ … ու ծոցատետրում ինչ-որ բան նշեց: Ամբողջ թանաքը … դուրս էր հոսել, ու պայուսակը տեղ-տեղ սևացել էր: Այդպիսի բաները սովորական … չեն գրում:

 

209. Բոլոր նման բառաձևերը խմբավորի՛ր: Ո՞րն է նմանությունը: Ափից, շենք, գյուղին, շենքով, գյուղում, ափ, գյուղով, շենքում, ափով, գյուղից, գյուղ, շենքից, ափին, շենքին:

 

210. Հարցում արտահայտող բառը տրված բառերով կամ նրանցով կազմված բառակապակցություններով փոխարինի՛ր: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:

 

Գիրքը որտե՞ղ է: Պայուսակ, գրադարակ, հեռուստացույց, պահարան, սեղան, ձեռք, աթոռ, լիճ:

 

211. Բառակապակցություններ և նախադասություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող որտե՞ղ բառի փոխարեն տրված գոյականները գրելով: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:

 

Որտե՞ղ լինել: Երեխան որտե՞ղ է: Դպրոց, տուն, դասարան, բակ, փողոց, մանկապարտեզ:

 

212. Ընդգծված բառերը հականիշ բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:

 

Ոգևորությամբ անել, համոզմունքով գործել, ուրախությամբ դիմավորել, հուզմունքով սպասել, եռանդով պաշտպանել, անհանգստությամբ մտածել:

 

213. Ընդգծված բառերը նույնարմատ (նույն արմատն ունեցող) հականիշ բառերով փոխարինի՛ր: Գոյականներն ի՞նչ ձևով դրվեցին:

 

Օրինակ՝ անբեղ մարդ — բեղով մարդ:

 

Անլուսամուտ սենյակ, անդուռ պահեստ, անծխնելույզ վառարան, անդանակ մորթել, անշնորհք նստել, անկարգ գնալ:

 

214. Բառերի իմաստն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառակապակցություններով:

 

Օրինակ՝ օրենքով — ըստ օրենքի, օրենքի համաձայն կամ՝ համաձայն օրենքի:

 

Կարգադրությամբ, նախասիրություններով, որոշմամբ, պատասխաններով, դիմումով, պատմածով, խնդրանքով:

 

215. Փակագծի բառը պահանջվող ձևով գրի՛ր:

 

Օրինակ՝ Ներկը (վրձին) պատին էր քսում ու հիացած նայում իր (արած): — Ներկը վրձինով պատին էր քսում ու հիացած նայում իր արածին -. (Ինչո՞վ քսել, ինչի՞ն նայել):

 

Գերմանացի փիլիսոփա Կանտը ծնվել է (Քյոնիգսբերգ) և այնտեղ էլ ութսուն տարի հետո մահացել է: Նա իր մտքով ընդգրկել է ոչ միայն Երկիր (մոլորակ), այլև Արեգակնային (համակարգ) և ողջ (տիեզերք): Սակայն կյանքի (ընթացք) Կանտը, կարելի է ասել, դուրս չեկավ հայրենի (քաղաք): Նրա ամենահեռավոր ճամփորդությունը եղավ Պիլաու (գյուղ) գնալը, որը (Քյոնիգսբերգ) ընդամենը քառասունհինգ կիլոմտր էր հեռու:

 

Խոսքում գոյականները գործածվում են ուղիղ և թեքված ձևերով: Գոյականը հոլովել նշանակում է խոսքի մեջ այլ բառերի հետ կապվելու համար տարբեր ձևերը (հոլովներ) կազմել (հոլովել — հին հայ.՝ գլորել, թավալել, շրջել, փոխել): Երբ բառը թեքվում կամ հոլովվում է, սովորաբար նրա ուղիղ ձևին համապատասխան վերջավորություն է ավելանում (ի, ից ով, ում և այլն): Վերջավորությունից առաջ եղած մասը բառի հիմքն

Մաթեմատիկա

 

1․ Հաշվել արտահայտության արժեքը. (2023: 17 ∙ 7 + 7): (432 − 144: 6:2)

1) 1 2) 2 3) 35 4) այլ պատասխան

2․ Քանի՞ անգամ է 0 թվանշանը գրված հետևյալ թվի թվանշաններով գրառման մեջ․երկու

հարյուր յոթ միլիարդ քսանմեկ միլիոն հարյուր չորս հազար իննսունվեց։

1) 3 2) 4 3) 5 4) 6

3. Որքա՞ն է երկու թվերի գումարը, եթե այն 9-ով ավելի է առաջին թվից և 3 անգամ մեծ երկրորդ

թվից։

1) 36 2) 27 3) 18 4) 12

4․Դավիթը 5 րոպեում կատարեց 450 քայլ։ Նրա մի քայլի երկարություն 60 սմ է։ Նշվածներից ո՞րն

է Դավիթի արագությունը։

1) 54 մ/ր 2) 60 մ/ր 3) 72 մ/ր

4) 75 մ/ր

5․Ժամը քանի՞սն է, եթե հայտնի է, որ օրվա անցած մասը 3 ժ 30 րոպեով ավելի է օրվա մնացած

մասից։

1) 13 անց 45 րոպե 2) 14 անց 15 րոպե 3) 15 անց 30 րոպե 4) այլ պատասխան

6․ Ամենաքիչր ո՞ր թվանշանն է հանդիպում75-ից մեծ և 150-ից փոքր բոլոր բնական թվերի

գրառումների մեջ։

1) 0 2) 5 3) 6

4) այլ պատասխան

7. Ո՞ր թվանշանով է ավարտվում 100-ից փոքր բոլոր կենտ թվերի արտադրյալը։

1) 1 2) 3 3) 5

4) 9

8. Ֆուտբոլի առաջնության 3 խաղում թիմը խփել է 3 գնդակ և բաց թողեց 3 գնդակ։

Յուրաքանչյուր հաղթանակի համար թիմը ստանում է 3 միավոր, ոչ-ոքիի համար՝ 1, իսկ

պարտության համար՝ 0 միավոր։ Նշվածներից ո՞րը չի կարող լինել այդ թիմի հավաքած

միավորների քանակը։

1) 3 2) 4 3) 5 4) 6

9․4 ջուլհակը 6 օրում, օրական 10 ժամ աշխատելով, 120 մ կտավ գործեցին։Քանի՞ ջուլհակը 140մ

կտավ կգործեն 5 օրում, օրական 8 ժամ աշխատելով։

1) 6 2) 8 3) 5 4) 7

 

10. Մեծ և փոքր 30 տուփերում կա 438 մատիտ։ Յուրաքանչյուր մեծ տուփում կա 18 մատիտ, իսկ

փոքրում՝ 12։ Տուփերից քանի՞սն է մեծ։

1) 11 2) 13 3) 15 4) 17

11. Էլեկտրոնային ժամացույցը ցույց է տալիս ժամը և րոպեն (օրինակ՝ 02 ։ 23)։ Օրվա

ընթացքումքանի՞ անգամ է ժամացույցի ցույց տված թվանշանները համընկնում 2023 թվի

թվանշանների հետ ( 1 հատ՝ 0, 2 հատ՝ 2, 1 հատ՝ 3 ):

1) 7 2) 8 3) 9

4) այլ պատասխան

12․Երբ որդու տարիքը լինի 3 անգամ մեծ, քան հիմա, հոր տարիքը 4 անգամ մեծ կլինի որդու

տարիքից։Քանի՞ անգամ է հոր տարիքը մեծ որդուտարիքից։

1) 4 2) 7 3) 8

4) 10

13․ Չորս տարբեր բնական թվերի արտադրյալը մեծ է 30-ից և փոքր է 40-ից։ Գտնել այդ թվերի

գումարը։

1) 11 2) 12 3) 14

4) այդպիսի թիվ չկա

14․Քանի՞ քառանիշ թիվ կա, որոնցից յուրաքանչյուրի թվանշանների արտադրյալը հավասար է

4-ի:

1) 4 2) 6 3) 8 4) 10

15․A, B, C և D կետերը ուղիղ գծի վրա նշված են ինչ-որ հերթականությամբ։ Հայտնի է, որ AB=100,

AC=12, BD=35 և DC=123: Գտնել BC հատվածի երկարությունը։

1) 65 2) 77 3) 88 4) 112

16․Ամսաթիվը երբեմն գրվում է 4 թվանշանով՝ օրը և ամիսը ( օրինակ հունվարի 2 կգրվի այսպես`

02․01)։ Տարին քանի՞ ամսաթիվ ունի, որոնք գրվումէ միայն 0, 1, 2 թվանշաններով։

17․Միքայելն ընտրեց մի թիվ, այն բազմապատկեց իրենով, ստացվածին գումարեց 11, արդյունքը

բազմապատկեց 4-ով և ստացավ 300: Ի՞նչ թիվ էր ընտրել Միքայելը:

18․Եթե եռանիշթվին ձախից կցագրենք 3 թվանշանը, ապա կստանանք սկզբնական եռանիշթվից

9 անգամ մեծ թիվ։ Գտեք սկզբնական եռանիշթիվը։

19․Բազմահարկ շենքի ամբողջ առաջին հարկը խանութ է։ Շենքի զույգ համարով յուրաքանչյուր

հարկումկա3, իսկ կենտ համարովյուրաքանչյուր հարկում՝ 4 բնակարան։Ո՞ր համարի հարկում

է գտնվում 60-րդ բնակարանը։

20․ Դասարանը զարդարված է կարմիր, կապույտ և սպիտակ փուչիկներով։Բոլոր փուչիկների

  1. քանակը 27 հատով շատ են քան սպիտակները, 20-ով շատ՝ քան կապույտները և 23-ով շատ՝ քան

կարմիրները։Քանի՞ փուչիկով է զարդարված դասարանը

Հայաստանի առաջին հանրապետությունը(1918-1920թթ.)

Հայաստանի առաջին հանրապետությունը(1918-1920թթ.)

1918թ. մայիսի 28-ին Հայաստանի Հանրապետության հռչակումից հետո սկսվեց իշխանության մարմինների ստեղծումը։ Ձևավորվեց հանրապետության բարձրագույն օրենսդիր մարմինը Հայաստանի խորհուրդը։ Հայաստանի նորանկախ հանրապետության կառավարությունը կազմված էր վեց նախարարից, որոնց թվում էր Հայաստանի առաջին հանրապետության հիմնադիր և նշանավոր պետական գործիչ Արամ Մանուկյանը։ Կառավարության առաջին նախագահը (վարչապետը) Հովհաննես Քաջազնունին էր։ Հայոց պետականության ամրապնդման ճանապարհին կարևոր քայլ էր անկախ և միացյալ Հայաստանի հռչակումը։ 1919թ. մայիսի 28-ին Հայաստանի խորհրդի հանդիսավոր նիստում հանրապետության կառավարությունը հայտարարեց անկախ և միացյալ Հայաստանի հռչակման մասին։ Հռչակելով այն՝ կառավարությունը նպատակ ուներ վերականգնել Հայաստանի ամբողջականությունը
կատարելով հայ ժողովրդի միահամուռ կամքն ու ցանկությունը։ Continue reading

ՈՍԿԻ ՔԱՂԱՔԸ

ժուկով-ժամանակով Հնդկաստանի Բենարես քաղաքում տիրելիս է լինում Ուքանա թագավորը։ Օրերից մի օր մեռնում է նրա սիրելի կինը։ Դժբախտ թագավորը չի կարողանում մխիթարվի ոչ մի բանով, իրեն որսորդության է տալի։ Մի անգամ էլ, երբ որսի է դուրս գալի, անտառում մի գեղեցիկ փոքրիկ աղջիկ է գտնում։ Ուրախանում, աշխարհքով մին է լինում, առնում տուն է բերում, որդեգրում, անունը դնում Քանաքարա։

 

2

Մեծանում է Քանաքարան, դառնում է տխուր թագավորի միակ մխիթարանքը։ Երբ հասնում Է ամուսնության ժամանակը, թագավորը հրավիրում-հավաքում է իր երկրի երիտասարդ արքայազուններին ու իշխանազուններին, որ նրանց միջից ընտրություն անի Քանաքարան։ Բայց աղջիկը դուրս չի գալիս իր սենյակից։

— Հայրիկ,— ասում է,— գիշերս մորս հոգին երազ եկավ ինձ։ Ասավ. Քանաքարա, շատ-շատերը կխնդրեն քու ձեռքը, չխաբվես ոչ գեղեցկության, ոչ քաջության, ոչ հարստության, որովհետև անբախտ կլինես, որին էլ ընտրես քեզ ամուսին, ընտրի միայն նրան, ով իր կյանքում գոնե մի անգամ եղած կլինի Ոսկի քաղաքում։

— Շատ լավ, աղջիկս,— ասում է բարի ծերունին.— իմաստուն են երազները, ու մորդ հոգին քո երջանկության համար է խոսում։ Ես էդպես էլ կհայտնեմ հավաքված փեսացուներին, ինչպես ազդել է երազը ու ինչպես քու սիրտն է ուզում։ Նրանք աշխարհք տեսած մարդիկ են, և անշուշտ նրանց մեջ կգտնվեն էնպեսները, որ իրենց կյանքում գոնե մի անգամ եղած են Ոսկի քաղաքում։

Էսպես էլ հայտնում է թագավորը հավաքված արքայազուններին ու իշխանազուններին։ Երբ Ոսկի քաղաքի անունը լսում են, ամենքը նայում են իրար երեսի ու զարմանքով վեր են քաշում ուսերը։

— Էդպես քաղաք մենք չենք էլ լսել մեր օրում, ուր թե տեսել…

Նստում են ձիանքը ու իրար ետևից հեռանում, ցրվում իրենց աշխարհքները։

3

Բենարեսում մի երիտասարդ է լինում Դիվանա անունով։ Մի շռայլ, զվարճասեր երիտասարդ է լինում Դիվանան։ Իր կարողությունը խնջույքներում ու քեֆերում վատնած, դատարկ, ձանձրացած կյանքից ու աշխարհքից։ Հենց որ թագավորի աղջկա որոշումը լսում է, մտածում է.

— Այ քեզ լավ դեպք՝ աշխարհքում մի քիչ էլ զվարճանալու, միանգամից և կհարստանաս, և գեղեցիկ կին կունենաս։ Եվ ինչպես ոչ ոքի մտքով չի անցել գնա ասի՝ տեսել է Ոսկի քաղաքը ու ամուսնանա հետը։

Վեր է կենում, շիտակ գնում Ուքանա թագավորի պալատը։

— Հայտնեցե՛ք չքնաղ Քանաքարային, որ ես, երիտասարդ Դիվանաս, եղել եմ Ոսկի քաղաքում։

Ամբողջ պալատը թնդում է ցնծությունից, վերջապես եկավ սպասած հերոսը։

— Ներս համեցեք,— խնդրում են դրանիկները ու ներս են տանում երիտասարդին գեղեցիկ Քանաքարայի մոտ։ Քանաքարան խնդրում է նրան, որ պատմի, թե ինչ բան է Ոսկի քաղաքը։ Ու Դիվանան սկսում է իր սուտ պատմությունը.

— Ոսկի քաղաքը… էլ մի՛ ասի, տիրուհի, թե ինչ զարմանալի թան է էդ Ոսկի քաղաքը, որ ես ընկա մեջը… Առևտրական գործերով անցնում էի աշխարհքից աշխարհք, հազար ու մի աշխարհ ընկա, հազար ու մի քաղաք տեսա՝ հազար ու մի հրաշալիքներով լիքը… Մի անգամ էլ, մի աշխարհքում, որի անունը լեզվիս ծերին է և հիմի կասեմ որտեղ որ է, տեսնեմ հեռվում մի ահագին տարածություն վառվում է արևի տակ, ինչպես մի հսկայական հրդեհ։

— Էս ի՞նչ հրաշք է,— հարցնում եմ ընկերներիս։

— Ոսկի քաղաքն է,— ասում են ինձ։

Ճշմարիտ որ Ոսկի քաղաք… Մոտենում ենք, ի՜նչ տեսնենք՝ տները ոսկի, ծառերը ոսկի, փողոցները ոսկի… Մարդիկ էլ ոչ աշխատում են, ոչ չարչարվում են, նստած ուտում-՚խմում ՛են…

— Դուրս արեք էս անամոթ ստախոսին,— բարկացած կանչում է Քանաքարան։

Վզին տալով դուրս են անում երիտասարդ Դիվանային և պալատը նորից ընկղմվում է տխրության մեջ…

4

Բայց էն օրվանից, ինչ երիտասարդ Դիվանան տեսնում է գեղեցիկ Քանաքարային, սիրահարվում, փոխվում, դառնում է բոլորովին ուրիշ մարդ։ Քունը փախչում է նրա աչքերից, գիշեր-ցերեկ միայն էն է մտածում, որ գնա՜, գնա՜, գնա՜, գտնի Ոսկի քաղաքը, ուր ուզում է լինի, ու գա պատմի Քանաքարային։ Թողնում է տուն ու տեղ, հերն ու մեր, գլուխը փեշն է դնում՝ գնում, որտե՞ղ ես, Ոսկի քաղաք, քեզ եմ գալի։ Գնում է, գնում, ամեն պատահողի հարց ու փորձ է անում, ոչով չի էլ լսել Ոսկի քաղաքի անունը, ուր մնաց թե տեղն ասեր։

5

Մի օր էլ Դիվանան հոգնած, տխուր անց է կենում մի խոր անտառով։ Տեսնում է մի ծառի վրա նստած մի մեծ արծիվ։ Նետն ու աղեղը պատրաստում է որ զարկի, մին էլ աստծու հրամանով արծիվը լեզու է առնում, ասում.

— Ինչո՞ւ ես ինձ սպանում, ով բարի մարդ, առանց էն էլ վիրավորված եմ ես։ Որսկանի նետը մտել է թևիս տակը, անտանելի ցավ է տալի ու արյունաքամ է անում ինձ։ Եթե գթաս, նետը հանես ու առողջացնես ինձ, ես քեզ էն լավությունը կանեմ, ինչ որ միայն արծիվը կարող է անել։

Զարմանում է երիտասարդ Դիվանան, թե ինչպես է անլեզու հավքը խոսում մարդկային լեզվով, ապա ուշաբերվելով մոտ է գնում, զգույշ ծառիցը վեր է բերում վիրավոր արծվին, նետը հանում է թևի տակից ու տանում անտառում մի խրճիթ, սկսում է բժշկել։

Արծիվը առողջանում է ու դիմում է Դիվանային.

— Ես խոսք տվի, թե քեզ էն լավությունը կանեմ, ինչ որ միայն արծիվը կարող է անել։ Խոսք եմ տվել ու խոսքս խոսք է, պետք է կատարեմ՝ ինչ էլ որ սիրտդ ուզի, լեզուդ ասի։ Ասա տեսնեմ՝ ի՞նչ ես ուզում։

Ու նստում է երիտասարդը, պատմում արծվին իր պատմությունը, աղաչում, որ իրեն տանի Ոսկի քաղաքը։

— Դժար բան ուզեցիր, բայց արծվի համար չի դժարը։ Դու միայն ամուր կաց իմ մեջքին, դեռ ճրագները չվառած քեզ վեր կբերեմ Ոսկի քաղաքում,— ասում է արծիվը ու վեր թռցնում երիտասարդին։

Բաց է անում իր հսկայական թևերը, բարձրանում է մինչև ամպերը, սլանում հեռո՜ւ դեպի արևլուս։ Երկյուղից ու արագությունից գրեթե շնչասպառ է լինում, ուշքից գնում է Դիվանան։ Մին էլ էնտեղ է ուշքի գալի, որ արծիվը ծղրտում է.

— Ահա Ոսկի քաղաքը,— ու իջեցնում է գետին։

6

Աչքը բաց է անում Դիվանան։ Աոջևը, կանաչ այգիների մեջ թաղված, տարածվում է մի քաղաք։ Կապույտ գետը ոլորվելով անցնում է նրա միջից։ Հեռվից շատ ծանոթ քաղաքների նման մի քաղաք և էն էլ փոքրիկ քաղաք։ Առաջ է գնում։ Չորս կողմը բարելից այգիներ, զմրուխտ կանաչ, հազարագունի ծաղիկներ։ Օդը լիքն է թարմությունով ու բուրմունքով, թռչունների ծլվլոցով ու ջրերի կարկաչով, և նրանց հետ միախառնվելով հնչում են մարգերում ու այգիներում աշխատողների երգերը.

Ա՜խ, ի՜նչ լեն է աշխարհքն ազատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար.
Ի՜նչքան լիքն է, ի՜նչքան առատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար։

Ա՜խ, ի՜նչ լավն է աշխատանքը,
Առողջ ձեռքով, խաղաղ հոգով,
Ի՜նչ անուշ է հոսում կյանքը
Լիքը սիրով, ծաղկով, երգով։

«Երջանիկ մարդիկ», մտածում Է Դիվանան ու դիմում է նրանց.

— Ասացեք, աղաչում եմ, ով երջանիկ մարդիկ, ի՞նչ է էս քաղաքի անունը:

— Ոսկի քաղաքն է սա, բարի օտարական։

— Իսկ դուք ծառանե՞ր եք, որ բանում եք ձեր տերերի այգիներում, թե՞…

— Մենք տեր ու ծառա չգիտենք։

— Իսկ ձեզ ո՞վ է կառավարում։

— Գոհար թագուհին։

— Շատ զորեղ թագուհի է երևի։

— Այո՛, նա գիտի երջանկացնելու գաղտնիքը։

— Արդյոք կարելի՞ է նրան տեսնել։

— Նրա դուռը բաց է ամենքի առջև, իսկ օտարականներին միշտ նրա մոտ են տանում, և քեզ էլ կհրավիրեն անշուշտ։

7

Ճշմարիտ որ, ներս է մտնում քաղաքը թե չէ, Դիվանային խնդրում են Գոհար թագուհու ապարանքը։ Ապարանքում երբ կերակրվում է, կազդուրվում ու հանգստանում, հրավիրում են թագուհու մոտ։ Թագուհին մի շատ բարի ու ազնիվ կին է լինում և էնքան չքնաղ, որ հրեղեն-փարեղեն մի արարած է թվում Դիվանային։ Կախարդ որ կախարդ, հենց մի տեսնելով կախարդում է նրան։

— Ի՞նչն է քեզ բերել մեր աշխարհքը, երիտասարդ օտարական,— հարցմունք է անում Դիվանային.— վի՞շտն է քեզ հալածում, թե՞ բախտն է առաջնորդում, և ինչո՞վ կարոդ ենք օգտակար լինել քեզ։

Թագուհու ազնվությունից ու հարցմունքից ոգևորված, Դիվանան սրտաբաց պատմում է մի առ մի, թե ով է ինքը, ինչ է եկել իր գլուխը ու ինչպես է հասել Ոսկի քաղաքը։

— Միշտ լավ է,— ասում է թագուհին,— երբ մարդիկ թողնում են իրենց վատ սովորություններն ու կրքերը, լցվում են բարձր կարոտով ու ձգտում են, գնում են հասնելու մի բարձր նպատակի: Թե կհասնեն, լավ, թե չեն հասնի, դարձյալ միշտ լավ է ու լավ, որովհետև կյանքը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ ձգտումն ու ճանապարհ։

— Իսկ երջանկությունը…

— Աշխատել լավ ճանապարհի վրա ու գոհ լինել իր ունեցածով։

— Է՞դ է երջանկությունը.

— Ուրիշ ոչինչ։

— Իսկ ես կարծում էի՝ ձեր քաղաքը լիքն է ոսկով, և նրանից է, որ գոհ ու երջանիկ են ձեր մարդիկը,— հայտարարում է զարմացած Դիվանան։

— Ոսկի՞,— քմծիծաղ է տալի Գոհար թագուհին.— Ոսկին մետաղ է, որ հողից է դուրս գալի, երջանկությունը զգացմունք է, որ սրտի՛ց է բխում։ Ի՞նչ կապ կա նրանց մեջ։

— Իսկ ես կարծում էի՝ ահռելի բանակ ունեք և զենքի ուժով եք պահպանում ձեր երկրի սքանչելի կարգն և խաղաղությունը,— շարունակում է Դիվանան։

— Օ՛, երբեք։ Ահն ու սպառնալիքը և խաղաղությունը իրար չեն տեսել և միասին չեն ապրում։

— Իսկ ես կարծում էի, թե դուք հազարավոր ոսկեգմբեթ տաճարներ ունեք, նրանց մեջ անդադար աղոթում են ձեր հոգևոր հայրերը ու աստծու աչքը քաղցր են պահում ձեզ վրա։

— Ոչ, բարեկամ, մենք բնության ընդարձակության մեջ ենք պաշտում նրան և միջնորդներ չենք ճանաչում մեր հոգու ու նրա մեջ։

— Սքանչելի երկիր,— բացականչում է Դիվանան, հիշում է իր հայրենի երկիրն ու ընկնում է մտքի տունը։

Ապա թե տանում է կախարդ թագուհին, ման ածում Դիվանային իր ապարանքի սրահները։ Սրահներից մեկում Դիվանան տեսնում է պատիցը կախած մի աղջկա պատկեր։

— Վա՛հ, ի՛նչքան նման է,— բացականչում է ու մնում է առաջը քարացած։

— Ո՞ւմ նման է։

— Նրա…

— Ո՞վ է նա։

— Քանաքարան… իմ Քանաքարան…

— Բայց ո՞վ է Քանաքարան։

— Քանաքարան, թագուհի, հենց էն աղջիկն է, որի մասին քեզ պատմեցի։ Նրա համար եմ ես հեռացել իմ հայրենի երկրից, ընկել աշխարհքից աշխարհք ու արծվի թևով հասել Ոսկի քաղաքը և կրկին պետք է վերադառնամ նրա մոտ։

— Ինչո՞ւ ես վերադառնում, ազնիվ Դիվանա,— խոսում է գեղեցիկ թագուհին;— Մի՛ վերադառնա, Դիվանա, մնա մեզ մոտ. ապրի մեզ հետ։ Մի՞թե ավելի փարթամ չէ Ոսկի քաղաքը, մի՞թե հոյակապ չեն էս ապարանքները, մի՞թե հրաշալի չեն էս կախարդական այգիները…

— Ոչ, թագուհի, չեմ կարող։

— Մի՞թե գեղեցիկ չեմ ես…

— Ոչ, չի լինելու որ չի լինելու։

Էն ժամանակ թագուհին պատվիրում է, նավ են պատրաստում ու ճանապարհ են դնում Դիվանային դեպի իր հայրենի երկիրը, դեպի Քանաքարան։

8

Ճանապարհին ծովում սաստիկ ալեկոծություն է վեր կենում, նավը գցում է մի կղզի։ Մի կանաչ կղզի՝ լիքն ամեն բարիքով ու ամեն գեղեցկությունով։ Բայց ամենից գեղեցիկը լինում է նրա ջահել տիրուհին, որ Դիվանային առաջարկում է ամուսնանա իր ձետ, թագավորի էն ազատ ու առատ աշխարհում։

— Չեմ կարոդ, նազելի տիրուհի,— հրաժարվում է Դիվանան։— Ես դարձյալ իմ ճանապարհն եմ շարունակելու, ինչ ուզում է լինի, դեպի իմ հայրենի տունը, դեպի իմ Քանաքարան, որ չեմ փոխելու ոչ ոքի և ոչ մի թագավորության հետ։

Էս ասելու հետ հենց աչքը ճպում է Դիվանան, մին էլ բաց է անում, կղզում տիրուհու փոխարեն առաջը կանգնած է Գոհար թագուհին։

— Մի՛ վախենա, Դիվանա, ու մի՛ զարմանա,— անուշ ժպտալով խոսում է նա։ — Տեսնո՞ւմ ես, Ոսկի քաղաքի թագուհին եմ ես՝ կախարդ Գոհարը։ Իմ աղջիկն է Քանաքարան։ Մանուկ հասակում Սև դևը նրան հափշտակեց ու տարավ։ Էն օրվանից ամեն եկվորի ինձ մոտ էի հրավիրում, հարց ու փորձ էի անում, պատկերն էի ցույց տալի, բայց ոչ ոք չէր իմանում, թե ուր է ընկել նա։ Եվ ահա դու եկար նրա սիրով ոգևորված ու վերադառնում ես, կրկին նրա մոտ։ Քո սերը փորձելու համար էր, որ ես քեզ արի էն ամեն առաջարկներն իմ քաղաքում։ Եվ դարձյալ քեզ փորձելու համար էր՝ ես առա ուրիշ կերպարանք, քեզ փորձելու համար ստեղծեցի էս փորձանքն ու էս վայելչությունները, որ լոկ երևույթ են միայն։ Այժմ ես հավատում եմ քեզ, հավատում եմ քո սերին ու քո բարությանը։ Դու, հիրավի, այժմ երջանիկ կանես և իմ Քանաքարային, և ամեն մարդու։ Վերջապես այժմ դու գիտես երջանկության գաղտնիքը։

Էս խոսքի հետ մի փետուր է կրակում կախարդ թագուհին և, սև ամպի նման, հակինթավոր թևերը փռած հայտնվում է մի մեծ արծիվ։

— Տա՛ր,— բացականչում է կինը, ու ամեն բան չքանում է Դիվանայի աչքից, այնինչ օդի մեջ հնչում է երգը.

Գոհ աշխարհքից, գոհ իր կյանքից,
Սիմուրղ հավքի զմրուխտ թևին,
Երջանկության հայրենիքից
Գնում է նա, գնում կրկին։

Գնում է նա վերածնված
Մաքուր սիրով, բարի սրտով,
Դեպի երկիրն իր նախահարց՝
Ցավերի տուն, արցունքի ծով։

Տանում է նա ուժը ոգու,
Անվերջ սերը, անհատ բարին,
Երջանկությունն ամեն մարդու,
Խաղաղություն ողջ աշխարհին։

9

Հոգու վրա է լինում Ուքանա թագավորը, որ արծիվը ծղրտում ու վեր է դնում Դիվանային իր հայրենի քաղաքի սահմանում։ Քաղաքն է մտնում Դիվանան ու գնում ուղիղ թագավորի ապարանքը։

— Հայտնեցեք գեղեցիկ Քանաքարային, որ ես, երիտասարդ Դիվանան, գալիս եմ Ոսկի քաղաքից։

Ընդունում են ներս։ Դեմքը տեսնելուն պես Քանաքարան բարկանում է իր ծառաների վրա։

— Մի՞թե չեք ճանաչում սրան, որ ներս եք թողել նորից։ Մի՞թե էն սրիկան չի սա, որ մի անգամ փորձեց ինձ խաբի և ահա նորից հանդգնում է, ուզում է հին խաղը խաղա։ Դուրս արեք իսկույն։

— Ապասի, չքնաղ Քանաքարա,— խնդրում է Դիվանան։— Հիրավի, ես նա էի, բայց էլ նա չեմ։ Ես այժմ Ոսկի քաղաքից եմ գալի, քո կախարդ մոր՝ Գոհար թագուհու, ապարանքիցն եմ վերադառնում, քո մանկության ննջարանում եմ եղել, ուր դեռ կախ է արած քո սիրուն պատկերը… Ես այժմ գիտեմ՝ ինչ բան է Ոսկի քաղաքը, ինչ է ոսկին և ինչ է երջանկությունը։ Ես այժմ գիտեմ երջանկության գաղտնիքը։— Եվ ամեն բան նստում պատմում է մի առ մի։

— Այժմ ես քոնն եմ,— բացականչում է Քանաքարան, ու աշխարհքով մին է լինում ուրախությունից։

Ուքանա թագավորն էլ շնչի է գալի, օխտն օր, օխտը գիշեր ամբողջ երկիրը կատարում է նրանց հարսանիքը։ Ամենքն ուրախանում են ու լիանում։ Էս ուրախությունը տեսնելուց հետո ծեր թագավորն էլ կյանքն ու արևը բաշխում է ապրողներին ու մեռնում։ Նրա տեղը թագավոր է նստում Դիվանան ու սկսում է իր երկիրը կառավարել էն կարգով, ինչ որ տեսել էր Ոսկի քաղաքում։ Ոսկի չկար նրա երկրում, բայց մարդիկ ապրում էին արդար աշխատանքով, գոհ ու երջանիկ իրենց ունեցածով։ Եվ էն ժողովուրդը, որ մի ժամանակ տրտնջում էր, թե աշխարհքը նեղ է ու ցավով լիքը, հիմա երգում էր ամեն տեղ.

Ի՜նչքան լեն է աշխարքն ազատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար.
Ի՜նչքան լիքն է, ի՜նչքան առատ
Էս կյանքի համար, ամենքի համար։

Ի՜նչ ազնիվ է աշխատանքը
Առողջ ձեռքով, խաղաղ հոգով,
Ի՜նչ թեթև է անցնում կյանքը
Լիքը սիրով, ուրախ երգով։

Առաջադրանքներ

1․ Ընդգծված արտահայտությունները փոխարինի՛ր մեկ բառով։ 

Աշխարհով մեկ լինել — ուրախանալ

վեր քաշել ուսերը -զարմանալ

Անց է կենում-անցնում է

լեզու է առնում-սկսում է խոսել

ծառից վեր է բերում — ծառից հանում է

վեր բերել-բերել

ճանապարհ դնել-ուղարկել

վեր կենում-ելնում

շնչի է գալի,-սկսում էշնչել

կյանքն ու արևը բաշխում է ապրողներին

2. Հեքիաթից առանձնացրո՛ւ շեղատառերով գրված բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։

զվարճասեր-ուրախություն սիրող

զվարճանալ-ուրախանալ

ընկղմվում- Սուզվել, մխրճվել,

ոչով

գթաս-գտնես

բժշկել-բուժել

դժար-դժվար

Կազդուրվել-բուծվել

չքնաղ-գեղեցիկ

ահ-վախ

հիրավ

3. Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները։

ջահել-ծեր

դժբախտ-բախտավոր

քաջ-վախկոտ

արդար-անարդար

4. Հեքիաթից դո՛ւրս գրիր այն բառերը, որոնց հոմանիշները կարող ես գրել, առանց բառարանից օգտվելու։

բժշկել-բուժել

դժար-դժվար

չքնաղ-գեղեցիկ

ահ-վախ

5․ Նկարագրի՛ր Ոսկի քաղաքը՝ ըստ հեքիաթի։

Չորս կողմը  այգիներ, զմրուխտ կանաչ,  ծաղիկներ։ Օդը լիքն է թարմությունով , թռչունների ծլվլոցով , և նրանց հետ միախառնվելով հնչում են մարգերում ու այգիներում աշխատողների երգերը.

6. Հինգից- վեց նախադասությամբ նկարագրի՛ր Քանաքարային։

խելացի էր նա ։Նա շատ գեղեցիկ։Դա ասում է նա որ , չար էր ։Նա շատ քնքուշ է։

7․ Բնութագրի՛ր Դիվանային։ 

Սկզբում Դիվանան շատ վատն էր ։ Բայց Քանաքարաին տեսնելուց հետո նա դարձավ շատ նարի։ Նա շատ քաջ էր և բարի։

8.Դո’ւրս գրիր քեզ ամենից դուր եկած միտքը և հիմնավորի՛ր ընտրությունդ։ 

 

9․ Ո՞րն է երջանկության գաղտնիքը ըստ հեքիաթի։ 

 —Աշխատել լավ ճանապարհի վրա ու գոհ լինել իր ունեցածով։ 

10․ Ո՞րն է երջանկության գաղտնիքը ըստ քեզ։ 

 —Աշխատել լավ ճանապարհի վրա ու գոհ լինել իր ունեցածով։ 

11. Վերլուծի’ր հետևյալ միտքը. վերլուծությունդ հրապարակի’ր բլոգումդ:

Ոսկին մետաղ է, որ հողից է դուրս գալի, երջանկությունը զգացմունք է, որ սրտի՛ց է բխում:

 

Այս միտքը ասում է որ ոսկին չի կարող լինել երջանկության իմաստը, ոսկուց հնարավոր է երջանկանալ բայց պետք է աշխատել։

12. Հեքիաթից դո՛ւրս գրիր բանալի մտքերը

 

The Liar

The Liar
By Hovhannes Tumanyan
Once upon a time there was a king. This king declared all over his country: “Anyone who tells such a lie that I say it is a lie, I will give them half of my kingdom.”
There came a shepherd and said: “Your majesty, my father had a cane and he could reach the stars in the sky with it.”
“There may be such a thing”, answered the king, “My grandfather had a pipe so long that he put one end in his mouth and lit it with the sun.”
The liar went out puzzled.
There came a tailor and said: “I am sorry for being late, my king, I was to come earlier. It rained a lot yesterday, lightning struck, the sky was ripped up, I had to go and mend it.”
“Well, good of you”, said the king, “But you didn’t mend it well. It rained a little this morning.”
This one went out too.
There came in a poor peasant with a pan under his arm.
“What do you want, man?”, asked the king.
“You owe me a pan full of gold, I have come for it”
“A pan full of gold?”, the king got surprised, “You are telling a lie. I don’t owe you any gold.”
“If I am telling a lie, then give me half of your kingdom”
“No, no, you are telling the truth”, the king changed his word.
“If I am telling the truth, give me a pan full of gold”

Երկրորդ մակարդակ․ հունվար ամսվա ֆլեշմոբ

1.Շախմատի մրցաշարի յուրաքանչյուր պարտիայում հաղթողը ստանում է 1 միավոր, պարտվողը՝ 0 միավոր, ոչ-ոքիի դպքում՝ յուրաքանչյուրը կես միավոր,: Արմենը 7 պարտիա խաղաց, որից հետո հավաքեց 6 միավոր: Քանի՞ խաղում էր Արմենը հաղթել, եթե հայտնի է, որ ոչ մի պարտիայում չէր պարտվել։

2. Դդմային ուտեստներ պատրաստելու համար մայրիկը գնել էր երկու դդում, որոնք միասին կշռում  էին 16 կգ։ Դդումներից մեկը մյուսից ծանր էր 6 կգ-ով։ Որքա՞ն էր կշռում դդումներից ծանրը։
11կգ

3.Նապաստակը 8 վայրկյանում անցնում է 48 մետր: Աղվեսը նույն հեռավորությունն անցնում է 6 վայրկյանում: Նապաստակը 30 մետր հեռու է աղվեսից։ Քանի՞ վայրկյանից աղվեսը կհասնի նապաստակին, եթե նրանք միաժամանակ սկսեն վազել նույն ուղիղ գծով:

4. Գևորգը մեծ ուղղանկյունից կտրում է չորս փոքր ուղղանկյուն: Ստացված։ փոքր ուղղանկյուններից երեքի պարագծերը համապատախանաբար 16, 18 և 24 են։  Որքա՞ն է չորրորդ փոքր ուղղանկյան պարագիծը:
Անխորագիր պատկեր
8
5. 80 սմ երկարությամբ մետաղալարից պատրաստեցին քառակուսի։ Գտի՛ր ստացված  քառակուսու մակերեսը։
400սմ²
6. Գուրգենը գնաց լեռներ 5-օրյա արշավի: Նա սկսեց արշավը երկուշաբթի օրը, իսկ նրա արշավի վերջին օրը ուրբաթն էր: Ամեն օր Գուրգենը քայլել է 2 կմ-ով ավելի, քան նախորդ օրը: Արշավի ավարտին նրա անցած  ընդհանուր ճանապարհը 70 կմ էր: Քանի՞ կմ էր քայլել Գուրգենը  հինգշաբթի օրը:
18կմ
7.Չորս տարբեր դրական ամբողջ թվեր լրացվում են աղյուսակում, այնուհետև ծածկվում են: Յուրաքանչյուր տողի և յուրաքանչյուր սյունակի ամբողջ թվերի արտադրյալները ներկայացված են նկարում: Գտեք ծածկված չորս թվերի գումար

Անխորագիր պատկեր

8.  Ագարակի կատուն, եթե օրվա ընթացքում մուկ չի բռնում, ապա այդ օրը խմում է 60 մլ կաթ։ Եթե նա մուկ է բռնում, ապա խմում է մեկ երրորդով ավել կաթ։ Վերջին երկու շաբաթում նա օրումեջ է մուկ բռնել։ Որքա՞ն կաթ է խմել կատուն վերջին երկու շաբաթվա ընթացքում։ 
980մլ
9.  Արամն  ունի երեք քարտ, որոնց վրա գրված են թվեր։ 1 համարով քարտի շրջերեսին (հակառակ կողմում) 4 է գրված, 2 համարով քարտի շրջերեսին՝ 5, իսկ 6 համարով քարտի շրջերեսին՝ 3: Նա երեք պատահական քարտ է դնում սեղանին և գումարում իր տեսած երեք թվերը: Քանի՞ տարբեր գումար կարող է ստանալ Արամը։ 
1-ական քարտից 1 և 4-ական քարտերից տարբեր գումարներ  6
10.  Հյուրանոցի սենյակները համարակալված են եռանիշ թվերով: Առաջին թիվը ցույց է տալիս հարկը, հաջորդ երկնիշ թիվը` սենյակի համարը: Օրինակ` 125 համարը նշանակում է առաջին հարկի 25 սենյակը: Հյուրանոցում կա 5 հարկ, որոնք համարակալված են 1-ից 5- ը, իսկ յուրաքանչյուր հարկում կա 35 սենյակ, որոնց համարները առաջին հարկում 101-ից 135- ն են: Քանի՞ անգամ է օգտագործվում 2 թվանշանը բոլոր սենյակների համարակալման մեջ: 
երկու թվանշանը օգտագործվում է 100 անգամ
Խնդիրներն ընտրեց  Կարինե  Խառատյանը

Առաջին մակարդակ․ հունվար ամսվա ֆլեշմոբ

1. 17 ճամբարականները բակում սահնակով սահեցին: Կար  երկու տեղանոց մեկ սահնակ:  Յուրաքանչյուրը հասցրեց սահել մեկ անգամ։ Ճամբարականները քանի՞ անգամ սահնակը  օգտագործեցին։ Այդ թիվը հնարավոր ամենփոքրն էր։

2. Ճամբարականներն ազգագրական փառատոնի շրջանակներում պետք է ագարակում թխեն լավաշ:  3 կգ ալյուրից կարելի է  թխել 45 լավաշ: 30 լավաշ թխելու համար որքա՞ն ալյուր է  հարկավոր ճամբարականներին:

3. Զաբելը դպրոց էր բերել 4 տուփ կոնֆետ: Յուրաքանչյուր տուփում կար 6 կոնֆետ: Դասարանի սովորողներից 5-ը կերավ երկուական  կոնֆետ, իսկ մյուսները՝ մեկական կոնֆետ։ Արդյունքում տուփերում եղած բոլոր կոնֆետները վերջացան: Քանի՞ սովորող կար դասարանում:

19

4. Արևմտյան դպրոցի տասներորդ ջոկատի ճամբարականները, զույգեր կազմած, գնում են Արևելյան դպրոց: Երկրորդ զույգի սովորողներից մեկը շրջվեց և հետևում հաշվեց ևս յոթ զույգ սովորողների: Քանի՞ սովորող էր գնում Արևելյան դպրոց։
5. Գևորգը, Վանը, Մենուան, Էրիկը տարբեր տարիքի են։ Հայտնի է, որ Գևորգը ամենափոքրը չէ, Մենուան ամենամեծն է, Էրիկը մեծ է Վանից։ Տղաներից ո՞վ է ամենափոքրը:
Վանը
6. Ազգագրական փառատոնին ճամբարականները 20 գաթա թխեցին: Բոլոր գաթաները զարդարեցին չամչով և ընկույզով: Սկզբում 15 գաթա զարդարեցին չամչով և ապա 15 գաթա՝ ընկույզով: Քանի՞ գաթա  զարդարեցին միաժամանակ և՛ չամչով, և՛ ընկույզով:
10
7. Խաղի ժամանակ Մարիան զառը գցեց հիգ անգամ, որի արդյունքում միավորների ընդհանուր գումարը ստացվեց 19: Ամենաշատը քանի՞ անգամ կարող է 6 գցած լինել։
3

 8. Մաթեմատիակական ստուգատեսի ժամանակ 5 ճամբարականներ մեկ շարքով կանգնած են։ Առաջին ճամբարականը արկղում մեկ գնդակ է գցում։ Յուրաքանչյուր հաջորդը կրկնապատկում է նախորդի գցած գնդակների քանակը։ Արկղում քանի՞ գնդակ կլինի վերջին ճամբարականից հետո:

9. 1-ից 11 համարներով տղաները  շրջանաձև կանգնած են: Յուրաքանչյուրը  գնդակը փոխանցում է իրենից ձախ գտնվող երրորդին: Սկսում է համար 1 տղան։ Խաղը շարունակվում է այնքան, մինչև գնդակը երկրորդ անգամ հայտնվի որևէ մեկի  մոտ: Ո՞րն է վերջին փոխանցումը կատարողի   համարը։

1

10. Միհրանը 2, 3, 4, 5 թվերով կազմում է երկու երկնիշ  թիվ՝ թվանշաններից յուրաքանչյուրը օգտագործելով  մեկ անգամ։Միհրանը գումարում է ստացված թվերը։ Ո՞րն է այն ամենամեծ գումարը, որը նա կարող է ստանալ:

Խնդիրներն  ընտրեցին  Վարսիկ Աթոյանը և Լենա Վարդանյանը